ترشح کورتیزول در جریان واکنش بدن به استرس، در سطح بالایی صورت می‌گیرد و نیز به دلیل آن که کورتیزول مسئول چند تغییر مربوط به استرس در بدن است که به آن ( هورمون استرس) نیز گفته می‌شود.
هورمون کورتیزول در فعالیت‌های زیر دخالت دارد:
-
آزادسازی هورمون انسولین برای حفظ سطح مناسب قند خون
با وجود آنکه کورتیزول، بخش مهم و مفیدی از واکنش بدن به استرس است، اما نکته مهم این است که واکنش آرامشی بدن نیز باید فعال گردد تا کارکرد بدن بتواند به حالت طبیعی و عادی باز گردد.
متأسفانه در محیط پر استرس کنونی ما، واکنش بدن به استرس آنقدر زیاد فعال می‌گردد که غالبا فرصت لازم برای بازگشت به حالت طبیعی و عادی به دست نمی‌آید و بدین خاطر است که استرس‌ها تبدیل به استرس مزمن می‌گردند.
بیان شده است که وجود سطح بالا و طولانی مدت کورتیزول در جریان خون (آنچنان که در استرس مزمن پیش می‌آید) دارای تأثیرات منفی است، مانند:
- اختلال در عملکرد شناختی
- اختلال در عملکرد غده تیروئید
- عدم تعادل میزان قند خون
- کاهش تراکم استخوان
تضعیف سیستم دفاعی و واکنش‌های تحریکی بدن
افزایش چربی‌های شکمی که نسبت به تراکم چربی در سایر قسمت‌های بدن، بیشتر مشکل زا است. برخی از مشکلات سلامتی مربوط به افزایش چربی‌های شکمی عبارتند از حملات قلبی، ایجاد سطح بالای کلسترول بد (LDL) و سطح پایین کلسترول خوب (HDL) که خود به مشکلات سلامتی دیگری می‌انجامد.
میزان ترشح کورتیزول در افراد مختلف متفاوت است. انسان‌ها به طور بیولوژیکی واکنش‌های متفاوتی به استرس نشان می‌دهند. ممکن است یک نفر در یک موقعیت مشابه نسبت به یک فرد دیگر، سطح بیشتری از کورتیزول ترشح کند.
هورمون استرس با مرگ قلبی ارتباط دارد
تحقیق محققان هلندی بیانگر آن است که میزان بالای کورتیزول با مرگ در اثر بروز عوارض قلبی ارتباط تنگاتنگی دارد. در تحقیقی که به مدت شش سال روی 860 نفر از افراد بالای 65 سال که دارای بالاترین میزان کورتیزول در خون‌شان بودند، انجام گرفت، مشخص شد که این افراد در معرض فزاینده خطر مرگ در اثر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دارند. در این تحقیق میزان کورتیزول در ادرار این افراد مورد بررسی قرار گرفت. در پایان دوره تحقیقات 183 نفر از این افراد فوت کردند که در گواهی فوت آنها مشخص شد که بر اثر عوارض قلبی درگذشته‌اند.
کورتیزول به منظور کمک به بدن برای رفع استرس و بازیابی ثبات بدنی ترشح می‌شود، اما میزان بالای این هورمون با بروز عوارض قلبی عروقی نظیر سندروم متابولیک که از علل آن چاقی و فشار خون بالاست مرتبط است. این هورمون همچنین خطر تصلب شرایین را نیز به شدت بالا می‌برد.
استرس‌های روانی مانند اضطراب و می‌توانند تغییراتی را در بدن ایجاد کنند که منجر به برخی اختلالات در عملکرد اعضای بدن شود، مانند تأثیر روی سیستم قلبی- عروقی که در این مورد ثابت شده است که این عامل می‌تواند در برخی افراد در ابتلا به بیماری قلبی، افزایش کلسترول و سایر خطرات قلبی کمک کند. درست است که پیشرفت تکنولوژی با تشخیص و درمان و همچنین تغییر در عوامل خطرناک بیماری‌های عروق کرونر می‌تواند بیماری و مرگ و میر قلبی را کاهش دهد، اما مرگ و میر بیماری‌های عروق کرونر با تظاهرات سندروم حاد عروق هنوز علت اصلی مرگ، هم در کشو‌رهای توسعه یافته و هم در حال توسعه است.
روش ها برای مقابله با استرس
بهترین روش ها برای مقابله با استرس شامل ایجاد تغییرات سالم در شیوه زندگی است، به‌صورتی که زمان بیشتری برای استراحت و آرامش اختصاص داده شود. مقدار مناسب ورزش در روز نیز به از بین بردن فشارهای روحی کمک کرده و باعث خواب عمیق‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود. داشتن یک رژیم غذایی سالم و خواب کافی در شب در کنترل استرس نقش موثری دارد.
در ادامه به روش‌هایی برای مدیریت استرس و در برخی موارد کاهش کورتیزول به شکلی قابل توجه اشاره شده است:
-
برای کاهش کورتیزول به میزان 20 درصد، بگو « اُمم »
شاید بگویید اُم دیگر چیست؟ اگر با تمرینات یوگا و مدیتیشن آشنایی نداشته باشید حق دارید اُم را نشناسید. این واژه در اول جلسات ورزشی مدیتیش بودایی و… گفته می‌شود. بر اساس مطالعه‌ای در تایلند، افرادی که به مدت 6 هفته، تمرینات مدیتیشن کار می‌کردند، به میزان معنادار و چشمگیری سطح کورتیزول در بدن خود را کاهش دادند و فشار خون آنها نیز تنظیم شده بود. به‌طور مشابه، کسانی‌که در طول 4 ماه، روزانه مدیتیشن انجام می‌دادند نیز به میزان 20 درصد سطح هورمون کورتیزول را کاهش داده بودند.
-
برای کاهش کورتیزول به میزان 66 درصد، موسیقی گوش کنید
موسیقی تأثیر آرامش‌بخشی بر مغز دارد؛ به‌ویژه زمانی که با عوامل استرس زا رو‌به‌رو هستید. پزشکان در مرکز پزشکی اوساکای ژاپن، برای بیمارانی که تحت عمل کولونوسکوپی قرار داشتند، موسیقی پخش کرده بودند. نتیجه نشان می‌داد که سطح کورتیزول این بیماران نسبت به بیماران دیگر کاهش داشته است.
شاید شما هیچ‌وقت به عمل کولونوسکوپی نیاز نداشته باشید، اما قطعا در موقعیت‌های استرس‌زا قرار گرفته‌اید و باز هم قرار خواهید گرفت. مثلا اگر مهمانانی دارید که در حضورشان کمی معذب هستید، در طول مهمانی سعی کنید موسیقی پخش کنید و خود را آرام نگه دارید یا برای اینکه زودتر به خواب بروید، به جای تماشای تلویزیون به موسیقی گوش بدهید.
-
برای کاهش کورتیزول به میزان 47 درصد، چند جرعه چای بنوشید
نوشیدن چای سیاه تا حد زیادی به کسب آرامش کمک می‌کند. حال مشخص می‌شود که چرا انگلیسی‌ها این‌قدر به نوشیدن این چای در دورهمی‌های بعد از ظهر خود علاقه دارند. علم نیز به آرامش بخش بودن چای سیاه پی برده است. تحقیقی در دانشگاه UCL انگلیس صورت گرفت؛ در این تحقیق، سطح کورتیزول کسانی که عادت به خوردن چای سیاه داشتند، در طول ساعت اولیه انجام کار 47 درصد کاهش یافت؛ در حالی که سایرین که چای معمولی می‌نوشیدند تنها 27 درصد افت کورتیزول داشتند.
برای خواندن کامل مقاله فوق بر روی اینجا کلید کنید.
سایت زیباندام گردآورنده‌ی مقالات معتبر دنیا به صورت رایگان بوده، که شما می‌توانید برای مطالعه مقالات تخصصی بیشتر به وبلاگ ما مراجعه کنید.
همچنین شما می‌توانید با ثبت نام در در وب سایت زیباندام در زمینه های تناسب اندام و رژیم مشاوره رایگان دریافت کنید و در کنار خانواده زیباندام، اهدافتان را تخصصی تر دنبال کنید.
